Căn nhà số 47 trên phố Đền Lừ chưa bao giờ thật sự là một mái ấm. Những bức tường cũ kỹ bong tróc, sàn gỗ kêu cọt kẹt mỗi bước chân, và cái bóng tối dày đặc phủ khắp mọi góc nhà. Nhưng đáng s/ợ hơn cả không phải là sự ng/hèo nà/n hay lạnh lẽo, mà chính là người đàn ông tên Dũng, k/ẻ tự cho mình quyền làm chủ mọi linh hồn trong căn nhà ấy.
Tuấn, cậu bé 12 tuổi, sống trong đó như một cái bóng. Mỗi sáng, cậu dậy sớm, r/ón r/én bước xuống bếp, cố gắng không gây ra bất cứ tiếng động nào. Cậu biết, chỉ một tiếng động nhỏ cũng đủ khiến Dũng nổi đ/iên. “Lại đi đứng lạch cạch, hả th/ằng v/ô d/ụng?” Dũng gằn giọng từ chiếc ghế xếp g/ãy chân, hơi r/ượu nồng nặc, mắt g/ã đỏ ngầu, tóc bết lại vì mồ hôi và b/ia. Tuấn cúi đầu không dám trả lời. Cậu lặng lẽ mở tủ, lấy mảnh bánh mì khô còn sót lại từ hôm trước. “Để đó!” Dũng quát. “t/ao còn chưa ăn mà m/ày đã đụng vào. Đồ r/ác r/ưởi!” Cậu bé đành đặt lát bánh trở lại, dạ dày cồn cào vì đ/ói. Nhưng Tuấn đã quá quen với cảm giác ấy.
Điều cậu chưa bao giờ quen nổi là ánh mắt của mẹ – bà Hương – khi bà đứng bên Dũng: s/ợ hãi, cam chịu, và im lặng. Mỗi lần Tuấn bị đ/ánh, bị sỉ nhục, bà đều quay mặt đi. “Mẹ…” cậu lí nhí, mắt hướng về người phụ nữ gầy gò đang pha trà. Hương r/un tay nhưng không nói gì. Mặt bà trắng bệch. Rồi Dũng g/ầm lên: “m/ày gọi nó là mẹ à? Nó chỉ là con đ/àn b/à v/ô d/ụng không biết dạy con!” Cái tát giáng xuống nhanh như chớp. Tuấn ng/ã nhào ra sàn, đầu đập vào mé/p tủ, m/áu rỉ ra từ trán. Nhưng cậu không kh//óc, nước mắt đã cạn từ lâu.
Hôm ấy, như thường lệ, cậu vẫn phải lau nhà, giặt đồ, rửa đống chén dơ Dũng chất từ hai hôm trước – những công việc nặng nhọc quá sức một đứa bé 12 tuổi. g/ã cha dượng không bao giờ động tay chân vào bất cứ thứ gì ngoài chai r/ượu. g/ã lười biếng sống bằng ti/ền trợ cấp của mẹ Tuấn, đôi khi còn đem đồ trong nhà đi cầm để cá độ. “th/ằng nhóc, m/ày lau cho sạch cái sàn. Nếu t/ao còn thấy một vệt bẩn, t/ao sẽ dạy m/ày thế nào là sạch!” g/ã nói rồi phì cười, nh/ổ bãi nước bọt xuống sàn. Tuấn lặng lẽ lau chỗ đó.
Sau bữa tối đạm bạc (thực ra chỉ là cơm ng/uội chan nước muối), Dũng vặn to tiếng tivi, ngồi xem bóng đá và g/ào th/ét như một con th/ú. Mỗi lần đội g/ã thích thua, cậu biết mình sẽ lại lãnh hậu quả. “Lại thua rồi, đồ ng/u, đám vô tích sự này giống y m/ày đấy, Tuấn!” g/ã n/ém lon b/ia về phía cậu, lần này trúng vào vai. Tuấn cắn răng chịu đựng.
Đêm xuống, cậu rúc vào góc phòng, nơi cái nệm rách đã bắt đầu mốc meo. Không đèn. Không tiếng nhạc ru ngủ, chỉ có tiếng Dũng g/ầm gừ trong cơn say. Cậu co người, tay ôm đầu gối, mắt mở trừng nhìn trần nhà tối om. “Mình không phải là người bình thường đúng không?” Tuấn thì thầm như nói với chính mình. Có những đêm, cậu mơ thấy một vòng tay ôm lấy mình, ai đó thì thầm: “Con không sao rồi.” Nhưng tỉnh dậy chỉ có mùi r/ượu, tiếng h;é/t, và bóng tối dày đặc. Người bạn duy nhất của cậu là cái bóng của mình in trên vách.
Cho đến một ngày, Tuấn tình cờ đi ngang tiệm xe cũ của ông Tài, một ông lão có mái tóc bạc như tuyết và đôi mắt hiền hậu. Đó là lúc cậu nhìn thấy chiếc xe đạp màu xanh. Nó không mới nhưng chắc chắn, bánh xe còn ng/uyên, yên xe có chút rách nhưng cứng cáp. “Cháu nhìn nó kỹ quá nhỉ?” Ông Tài cười, bước ra từ trong tiệm. Tuấn giật mình. “Dạ, đẹp quá ạ!” “Cái này à, của một cậu bé trước kia. Nó để lại đây rồi không quay lại nữa,” ông lão thở dài. “Nếu cháu thích, ông để lại với giá rẻ.” “Bao nhiêu ạ?” Mắt Tuấn sáng lên. “900.000đ,” ông Tài xoa cằm. “Nhưng cháu có thể trả góp nếu muốn.” Tuấn gật đầu lia lịa rồi bỗng cúi mặt: “Cháu… cháu sẽ cố. Cám ơn ông.”
Từ hôm đó, ngày nào Tuấn cũng đi ngang tiệm xe chỉ để nhìn chiếc xe đạp. Cậu bắt đầu mơ ước được đạp nó qua những con phố, được đi học mà không phải cuốc bộ dưới nắng gắt. Cậu tưởng tượng mình đạp xe cùng bạn bè, cười vang dưới tán cây, nhưng đó chỉ là ước mơ, một điều xa xỉ trong căn nhà số 47 ấy.
Một lần, Tuấn dọn dẹp phòng Dũng thì vô tình làm rơi tấm hình cũ. Trong ảnh, Dũng cười toe toét, đứng cạnh một người phụ nữ khác. “Nhìn cái gì đấy?” g/ã g/ầm lên, giật lấy tấm hình. “Dạ không có gì.” Tuấn lùi bước. “Dọn nhanh lên rồi đi rửa nhà vệ sinh. Nếu còn thấy một vệt bẩn…” “Vâng ạ.” Hương đứng bên cửa, tay cầm chiếc áo rách của Tuấn khâu lại bằng chỉ đen. Cậu nhìn mẹ, đôi môi mấp máy: “Mẹ…” “Tuấn, đừng nói nữa,” bà thì thầm, mắt rưng rưng. “xi/n l/ỗi con.” “Vì sao mẹ không rời khỏi ông ta?” Hương không trả lời. Bà quay đi lau nước mắt, có tiếng Dũng quát: “Mẹ m/ày đâu rồi? Đem b/ia ra đây!” Hương hấp tấp chạy vào bếp, để lại Tuấn một mình với câu hỏi lơ lửng. Cậu không còn trách mẹ, chỉ còn buồn. Cậu biết bà cũng là tù nhân trong chính căn nhà này.
Thỉnh thoảng Dũng rủ mấy g/ã bạn nhậu về, toàn những k/ẻ bặm trợn như Sơn, Lâm hay Bảo, uống r/ượu rồi cười ha hả. “Con vợ m/ày ngon phết đấy, Dũng!” Lâm huýt tay. “m/ày đừng có mơ.” Dũng nhe răng cười: “m/ày có thể chơi th/ằng nhỏ nếu muốn.” Tuấn nghe thấy, cậu s/iết chặt nắm tay, nỗi nh/ục nh/ã và căm giận trào lên, nhưng cậu không thể làm gì. Cậu chỉ là một th/ằng bé 12 tuổi, không hơn không kém.
Đêm đó, cậu mơ thấy mình đạp chiếc xe xanh chạy tr//ốn khỏi Dũng, khỏi căn nhà đó. Nhưng khi ngoái lại, mẹ cậu đang bị kéo đi. Cậu tỉnh dậy, mồ hôi ướt đẫm lưng. Trong bóng tối, Tuấn thì thầm: “Một ngày nào đó mình sẽ rời khỏi nơi này. Mình sẽ cứ/u mẹ, mình sẽ có chiếc xe đạp ấy và tự do.”
Tích Góp Và Gian Nan
Từ ngày nhìn thấy chiếc xe đạp xanh ở tiệm của ông Tài, một thứ gì đó bên trong Tuấn đã thay đổi. Không phải hy vọng (vì cậu đã quá quen với thất vọng), mà là động lực. Giữa cuộc sống tối tăm ấy, ước mơ về chiếc xe đạp như một ngọn đèn leo lét nhưng vẫn cháy, đủ để Tuấn bước tiếp mỗi ngày. Ngay sáng hôm sau, cậu bắt đầu lên kế hoạch.
Đầu tiên là nhặt ve chai. Ở góc chợ Long Biên có một bà cụ tên Vân, chuyên mua vỏ chai cũ. Tuấn lặng lẽ đi bộ gần ba cây số mỗi chiều, lượm từng lon nước, từng chai nhựa bị vứt lại trong các ngõ hẻm. “Cháu tên gì?” Bà Vân hỏi khi cậu lần đầu m/ang đến một túi nhỏ. “Dạ Tuấn.” “Trẻ con mà đã làm việc thế này sao?” Bà nhìn cậu đầy thương cảm. “Cha mẹ đâu?” Cậu im lặng rồi cười gượng: “Cháu muốn mua một chiếc xe đạp.” Bà gật đầu không hỏi thêm. Mỗi lần như vậy, bà trả cậu vài đồng lẻ không nhiều, nhưng là khởi đầu. Tuấn nh;é/t từng đồng xu vào lon sắt rỉ rồi đào một cái hốc nhỏ phía sau nhà, chôn kỹ bên dưới cây cam héo úa mà không ai để ý đến.
Cậu bắt đầu nhận việc rửa xe tại tiệm của chú Đạt, một người đàn ông lớn tuổi gốc Bắc, dễ tính nhưng nghiêm khắc. Tuấn chỉ được rửa bánh xe và lau cửa kính nhưng Đạt luôn đưa cậu đúng 50.000đ mỗi buổi. “Cháu chịu khó thật đấy,” Đạt nói, lau tay vào tạp dề dính dầu. “Nhưng nếu cha cháu biết…” “Ông ấy không phải cha cháu,” Tuấn cắt lời, ánh mắt tối sầm. “Ông ấy là dượng Dũng.” Đạt gật đầu chậm rãi: “Cẩn thận nhé Tuấn. Chú nghe nói về g/ã đó rồi.” Cậu không trả lời, không cần phải giải thích gì thêm.
Cứ như thế, ngày qua ngày, Tuấn làm việc không nghỉ. Tan học, cậu đi rửa xe, nhặt chai, có khi còn phụ dọn hàng cho tiệm tạp hóa của bà Phương gần nhà. Tối về, dù mệt mỏi dã rời, cậu vẫn phải làm việc nhà như thường lệ: lau dọn, rửa bát, dọn rác, giặt đồ cho Dũng. “ti/ền đâu ra mà m/ày có xà phòng thơm rửa đồ hả?” Dũng một lần quát lên, giật phăng gói bột giặt rẻ ti/ền cậu mới mua được sau ba ngày làm thêm. “Cháu… cháu tự mua,” Tuấn lí nhí. “ti/ền m/ày có từ đâu? m/ày ă/n cắ/p hả?” g/ã sấn tới đ/ẩy mạnh cậu vào tường. Hương từ bếp l/ao ra: “Anh thôi đi!” “c/âm miệng!” Dũng quát. Tát bà không thương tiếc. Tuấn cố đứng chắn giữa mẹ và Dũng nhưng g/ã mạnh quá. Cú đấm sau đó khiến cậu ng/ã gập người xuống nền. Lúc Dũng bỏ đi, m/ang theo cả gói bột giặt lẫn hai tờ ti/ền trong túi cậu, Tuấn chỉ biết nằm im nuốt nước mắt.
Đó không phải lần đầu Dũng phát hiện cậu có ti/ền và chắc chắn không phải lần cuối. Những đồng xu cậu nhặt nhạnh bằng mồ hôi và cả m/áu, g/ã cướp sạch không một chút áy náy. Tuấn học được cách giấu ti/ền khắp nơi: dưới đá viên trong tủ lạnh, trong gối rách, sau tấm lịch cũ treo tường. Đôi khi cậu cuộn chúng lại thật nhỏ, nh;é/t vào gấu quần m/ay thêm. “m/ày nghĩ m/ày thông minh hơn t/ao?” Dũng g/ầm lên lần đó khi phát hiện chỗ ti/ền giấu trong gấu quần. “t/ao là người lớn, t/ao nuôi m/ày, đồ r/ác r/ưởi!” Tuấn chỉ cúi đầu không nói. Cậu không muốn làm mẹ lo thêm nữa.
Nhưng điều khó khăn hơn cả lại đến từ bạn bè. Ở trường, khi đám trẻ con thấy Tuấn mặc áo cũ kỹ, người đầy mùi dầu máy và r/ác r/ưởi, chúng cười nhạo. “Ê, th/ằng bốc mùi kia, hôm nay m/ày nhặt được mấy chai nước tiểu Đức?” Một th/ằng bé trạc tuổi Tuấn nh/ếch mé/p hỏi. “Hay m/ày lượm luôn thức ăn thừa để dành tối ăn dần?” Thiện, bạn thân của Đức, hùa theo. Tuấn im lặng, cố bước đi, nhưng bàn tay Thiện đ/ẩy cậu ng/ã dúi dụi. “Biết điều thì tránh xa tụi t/ao ra, đồ bẩ/n th/ỉu!” Đức nói, rồi cả bọn phá lên cười. Cậu không nói gì, không đ/ánh lại, không kh//óc, cậu chỉ lặng lẽ đứng dậy, phủi bụi khỏi quần áo rách. Đôi khi cậu nghĩ đến việc bỏ học, nhưng rồi lại nghĩ đến chiếc xe đạp xanh. Cậu không thể bỏ cuộc. Không được.
Tối ấy khi đang rửa chén, mẹ cậu đứng bên, mắt đỏ hoe: “Tuấn, con đừng làm việc quá sức, con mới 12 tuổi thôi.” Tuấn dừng tay nhìn mẹ: “Mẹ biết không? Con không muốn trở thành ông ấy. Con phải có một điều gì đó để bám vào, nếu không con sẽ phát đ/iên.” Hương nghẹn ngào. Bà muốn ôm cậu nhưng tay vẫn dính bột rửa chén.
Hôm sau khi Tuấn đang dọn rác ở góc chợ, ông Tài, chủ tiệm xe đạp, đi ngang. “Này Tuấn, cháu có đang tiết kiệm không?” “Dạ có, nhưng cháu mới được 300.000đ.” Ông Tài gật gù: “Cố lên, ông sẽ giữ xe cho cháu thêm hai tháng, nhưng đừng để nó bị người khác mua m/ất nhé.” Tuấn cười nhẹ: “Cháu sẽ cố.” Dưới ánh hoàng hôn, cậu bé với đôi tay lấm lem lại tiếp tục nhặt từng lon rỗng, từng vỏ chai n/át. Cậu đã quyết tâm và lần đầu trong đời cậu muốn giành lấy một thứ gì đó cho riêng mình.
Mỗi ngày Tuấn đều dậy sớm hơn bình thường. Trước khi Dũng thức dậy, cậu đã rửa chén, phơi quần áo, thậm chí kịp chạy ra chợ nhặt ve chai rồi l/é/n l/ú/t trở về như một bóng m/a trong chính căn nhà mình. Và cậu đếm từng đồng xu như người thợ bạc cân vàng, cẩn thận, nâng niu, đầy hy vọng. Đến một buổi sáng đầu tháng chín, cậu âm thầm lấy từ sau tấm ván lót sàn phía sau bếp ra một túi nhỏ, bên trong là 350.000đ, cậu đã để dành được hơn cả số ti/ền ông Tài yêu cầu. Cậu mỉm cười, mím môi cố nén nước mắt. “Hôm nay mình sẽ có xe đạp.”
Sau khi chắc chắn Dũng đã ra khỏi nhà đi nhậu với đám Sơn và Lâm, Tuấn l/ao vội đến tiệm xe. Ông Tài đang quét sân, thấy cậu từ xa liền nở nụ cười hiền hậu. “Cháu lại đến à? Có tin gì tốt không?” Ông lão nói, giọng đầy hy vọng. Tuấn rút chiếc túi vải nhỏ, dốc từng đồng xu ra bàn: “Cháu đủ rồi ạ!” 950.000 đồng. Ông Tài ngạc nhiên rồi chậm rãi đếm từng đồng. Khi xong, ông gật đầu, đ/ẩy chiếc xe về phía cậu: “Nó là của cháu. Từ hôm nay nó là người bạn của cháu, Tuấn.” Cậu bé bật cười, ôm chầm lấy xe, đôi mắt cậu rực sáng như chưa từng có nỗi buồn nào trong đời.
“Tuấn, đợi chút!” Ông Tài vào trong, lấy ra một cái chuông nhỏ cũ nhưng sạch, ông tặng: “Cháu lắp vào tay lái. Xe đạp thì phải có tiếng chuông đúng không?” Tuấn r/un tay lắp chuông. Cậu không giấu nổi xúc động: “Cháu… cháu sẽ giữ gìn nó thật kỹ.” Hôm ấy cậu không đạp xe về ngay, cậu đi bộ dắt xe theo như thể đó là kho báu. Dọc đường, cậu ghé qua trường học cũ rồi tiệm rửa xe Đạt, chợ Long Biên – tất cả những nơi cậu đã đổ mồ hôi để có được hôm nay. Ai thấy cũng mừng cho cậu. “Đẹp đấy,” Đạt cười vỗ vai cậu. “Cháu xứng đáng có được nó.”
Khi về đến nhà, Tuấn giấu xe phía sau vườn, đắp vải cẩn thận. Cậu không muốn Dũng biết, chưa phải bây giờ, cậu sẽ đợi đúng thời điểm. Mẹ cậu, Hương, thấy chiếc xe khi đi đổ rác đã sững lại. “Con mua được rồi sao?” Tuấn gật đầu, rụt rè: “Mẹ đừng nói với ông ta, con xin mẹ.” Hương nhìn cậu rồi thở dài, ôm con trai thật chặt, vừa tự hào vừa xót xa.
Tối hôm đó, Tuấn nằm ôm chiếc chuông xe trong tay, không ngủ nổi. Trong đầu cậu là hình ảnh con đường đất dài, nơi cậu sẽ đạp xe đưa mẹ đi chợ, đưa sách đến trường, đưa chính mình ra khỏi cuộc đời cũ.
Sáng hôm sau, cậu lén m/ang xe ra thử chạy lần đầu. Bánh xe lăn đều trên vỉa hè, gió thổi qua tóc và cậu nghe tiếng chuông vang lên giữa không gian vắng, trong lành, tinh khiết. “Tránh ra khỏi đường! th/ằng nào đi thẳng ranh!” Một giọng quen thuộc vang lên như sấm. Dũng, g/ã đang bước loạng choạng từ quán r/ượu về, thấy Tuấn đang đạp xe quanh góc phố, g/ã nheo mắt rồi g/ầm lên: “m/ày! m/ày lấy đâu ra xe đạp?” Tuấn luống cuống, chưa kịp trả lời thì g/ã đã l/ao đến, giật xe khỏi tay cậu. “Trả lại cho con!” Tuấn h;é/t lên, lần đầu dám to tiếng với Dũng. “m/ày hỗn à?” g/ã giơ tay tát mạnh. Tuấn ng/ã dúi xuống đất, mặt đỏ bừng. Hương vừa kịp chạy ra, thấy cảnh đó liền hoảng hốt: “Dũng, đừng! Là xe của con, nó tự kiếm ti/ền mua!” “Kiếm ti/ền? Một th/ằng ranh như nó thì kiếm cái gì ngoài ă/n cắ/p?” g/ã rít lên rồi lôi chiếc xe vào sân sau. “t/ao sẽ bán cái đống sắt này, có khi còn đủ ti/ền uống cả tuần.” Tuấn g/ào lên: “Đó là của con, con làm việc từng ngày! Mẹ ơi, nói với ông ta đi!” Hương r/un rẩy, môi bà mấp máy nhưng không thể nói thành lời. Ánh mắt bà nhìn Dũng như một con th/ú hoang có thể xé xác bất kỳ lúc nào. Tuấn ngồi bệt xuống đất, tay ôm đầu, mắt nhòe nước. Cậu cảm thấy cả thế giới vừa rút cạn khỏi mình.
Trưa hôm đó, g/ã Dũng đem chiếc xe đi, không để lại lời nào. Tuấn lẽo đẽo đi theo sau tới góc phố thì dừng lại. Cậu nhìn Dũng mặc cả với một người đàn ông có xe tải nhỏ. 10 phút sau, chiếc xe đạp xanh, thứ duy nhất cậu yêu quý, bị chất lên thùng xe rồi biến m/ất. Cậu ng/ã gục xuống vỉa hè, không nước mắt, không tiếng thở, chỉ là khoảng tr//ống như thể cả cơ thể và linh hồn cậu đều bị móc rỗng.
Tối đó Tuấn không ăn, cậu ngồi thu mình trong phòng, chuông xe vẫn nằm trong túi áo. Cậu lôi nó ra ngắm nghía rồi đưa lên tai. Vẫn còn tiếng vang nhưng nó chỉ làm lòng cậu thêm nhức nhối. “Mẹ, con chỉ muốn có một thứ cho riêng mình.” Tuấn thì thầm khi Hương vào phòng, tay bưng chén cháo ng/uội. “Mẹ xi/n l/ỗi, mẹ đã sai khi để con lớn lên như thế này.” Bà đặt tay lên vai cậu, nước mắt nhỏ xuống sàn. Tuấn quay mặt đi: “Đừng xi/n l/ỗi nữa, chẳng có gì thay đổi cả.” Hương nấc nhẹ, bà biết mình quá y/ếu đuối và con trai bà đang ngày càng c///hết dần trong chính tuổi thơ của nó.
Cơn Mê Và Sự Vô Cảm
Từ hôm đó, Tuấn lặng lẽ hẳn. Cậu không còn nhặt ve chai, cũng không đến tiệm xe nữa. Cậu thôi rửa xe thuê, thôi trò chuyện với Đạt, thôi nhìn qua tiệm ông Tài mỗi sáng. Cậu chỉ làm việc trong nhà, tránh mặt Dũng như một cái bóng biết đi. Ông Tài, sau một tuần không thấy Tuấn đến, tìm Hương: “Cháu Tuấn đâu?” “Cháu đang trong phòng, nó không muốn gặp ai cả,” bà nói, mắt đỏ hoe. “Ông Tài lặng người. Tôi đã giữ xe cho nó, nhưng hôm qua tôi thấy chiếc xe bị bán cho đám người chợ trời.” Hương gật đầu: “Tôi bất lực.” Ông Tài nắm chặt tay: “Tuấn là một đứa bé tốt, nó xứng đáng được sống trong tình yêu thương.” Nhưng những lời đó không tới tai Tuấn được. Trong tâm trí cậu, mọi thứ đã tan vỡ, ước mơ đầu đời, bị chính người đáng lẽ phải bảo vệ cậu gi/ẫm n/át. Chiếc xe đạp biến m/ất như thể chưa bao giờ tồn tại. Không ai nhắc đến nó nữa. Không Dũng, không Hương, và đặc biệt là Tuấn – một phần trong Tuấn cũng biến m/ất theo nó. Cậu không còn là cậu bé với đôi mắt đầy mơ ước nữa, thay vào đó là một đứa trẻ với ánh nhìn tr//ống rỗng, lặng lẽ bước đi trong một thế giới không còn ý nghĩa.
Ngày hôm sau, Dũng như thể chưa từng có chuyện gì xảy ra. g/ã nằm dài trên ghế, tay cầm lon b/ia rẻ ti/ền, chân gác lên bàn như một ông hoàng trong đống r/ác r/ưởi của mình. “m/ày không phải đi học à?” g/ã hỏi, mắt không rời màn hình tivi đang chiếu trận bóng cũ. “Dạ, hôm nay chủ nhật.” Tuấn đáp mà mắt không hề nhìn g/ã. “À, phải rồi.” Dũng khịt mũi. “Nhưng từ m/ai m/ày dẹp mấy trò ve chai lại, t/ao sẽ giữ ti/ền. m/ày chỉ được làm nếu t/ao cho phé/p.” Hương bước ra từ bếp nghe vậy thì khẽ lắc đầu. “Tuấn cần ti/ền ăn trưa ở trường, anh không thể…” “c/âm đi, Hương!” g/ã quay ngoắt sang, quát to đến mức cốc thủy tinh trên bàn r/ung lên. “t/ao mới là người quyết định ở đây!” Tuấn không nói gì, cậu đứng dậy, bước vào phòng như một cái x/ác s/ống, trong đầu cậu vang vọng câu nói Dũng vừa quăng ra: “t/ao sẽ giữ ti/ền.” Lần nữa, mọi thứ trong tay cậu lại bị cướp m/ất.
Tối đó, khi đang ngồi gấp quần áo, Hương lặng lẽ ngồi xuống bên Tuấn, giọng bà khàn khàn: “Con đừng để ông ta b//óp nghẹt trái tim con.” Tuấn ngẩng lên nhìn mẹ một lúc lâu: “Con không còn trái tim nữa, mẹ à.” Hương nghẹn lại không thốt nên lời. Bà biết con mình không nói dối.
Tuần kế tiếp là một chuỗi ngày dài vô nghĩa. Tuấn vẫn đến trường nhưng như một hình nhân. Cậu không làm bài, không tham gia bất kỳ hoạt động nào. Thầy Kiệt, giáo viên môn Toán, từng gọi cậu lên bảng nhưng chỉ nhận được cái lắc đầu. “Tuấn, em không sao chứ?” Thầy hạ giọng khi tiết học kết th/úc. Cậu chỉ nhìn thầy, mắt đờ đẫn: “Không sao thưa thầy.” Thầy Kiệt nhìn cậu rất lâu rồi thở dài. Sau hôm đó cậu không còn bị gọi lên nữa.
Đám bạn học thì không dễ dàng như thầy giáo. Tin Tuấn m/ất xe đạp hay đúng hơn bị cha dượng cướp m/ất, lan ra nhanh chóng. Đức và Thiện, những đứa luôn trực chờ cơ hội gi/ễu c/ợt cậu, không bỏ lỡ. “Ê, nghe nói xe đạp mới bị chó dắt đi rồi hả?” Đức cười khẩy. “Không phải chó, là con m/a rệu ở nhà nó.” Thiện vỗ tay rôm rả: “Chắc giờ nó lại đi nhặt ve chai tiếp thôi. m/ày là đứa không cha, không xe đạp, không tương lai, hiểu không?” Đức g/ào lên khiến cả nhóm cười lăn lộn. Tuấn đứng yên, cậu không kh//óc, không phản ứng, nhưng trong lòng một thứ gì đó đã c///hết. Cậu không còn thấy đau, chỉ thấy rỗng. Khi về đến nhà, cậu ngồi trước gương thật lâu, một khuôn mặt xanh xao, đôi mắt thâm quầng và mái tóc rối bù nhìn lại cậu. “m/ày là ai?” Cậu hỏi chính mình. Không ai trả lời. Không ai từng trả lời.
Dũng bắt đầu kiểm soát chặt hơn. g/ã yêu cầu Tuấn nộp lại tất cả ti/ền nhận được từ bất kỳ ai. “Bà Phương cho m/ày đồng nào?” g/ã chất vấn khi thấy Tuấn cầm túi bánh nhỏ. “Cháu làm giúp bà ấy cho… Đưa đây!” g/ã chìa tay. Tuấn đưa túi bánh ra, Dũng lục soát trong đó, lôi ra hai đồng ti/ền lẻ rồi bỏ túi. “Còn đỡ hơn không?” Hương ngồi trong bếp chỉ cúi mặt, không ai bênh cậu, không ai còn sức.
Một đêm, Tuấn lặng lẽ rời nhà, không nói với ai. Cậu đi bộ ra công viên Thống Nhất, nơi những chiếc ghế đá lạnh lẽo dưới ánh đèn đường vàng vọt. Cậu ngồi đó, không mục đích, không suy nghĩ. Một người lạ, một ông lão tên Hoàng, ngồi xuống bên cạnh. “Sao không về nhà? Nhóc?” Ông hỏi giọng trầm đục. “Cháu không có nhà.” Tuấn đáp, mắt không rời mặt đường. “Cha mẹ đâu?” “Có một người đàn ông gọi là cha dượng và một người đ/àn b/à gọi là mẹ.” Cậu trả lời như thể đang đọc một công thức. Hoàng không hỏi thêm, ông đưa cho Tuấn một thanh kẹo. “Cảm ơn ông.” Cậu nói nhỏ rồi đứng dậy bỏ đi. Hoàng chỉ nhìn theo rồi lẩm bẩm: “Lũ trẻ giờ sống như bóng m/a.”
Khi về tới nhà, Dũng đang ngồi chờ, mắt g/ã đỏ lừ. “Đi đâu hả th/ằng ranh?” Tuấn không trả lời. “Đi đâu?” g/ã g/ầm lên rồi nắm cổ áo cậu lôi vào nhà. Hương l/ao ra: “Đừng đ/ánh nó nữa!” “Bà im!” Dũng xô bà ng/ã xuống sàn rồi g/ã quay sang Tuấn, đấm mạnh vào bụng cậu. Cậu bé quỵ xuống thở không ra hơi nhưng cậu không kh//óc, không xin tha. Không gì cả. Cậu đã quá quen với việc bị coi là k/ẻ thừa thãi.
Tối đó, Tuấn viết lên tờ giấy nháp: “Nếu ngày m/ai tôi không còn ở đây nữa thì cũng không ai thấy khác biệt. Tôi không có giá trị, tôi không có ai, tôi không có gì.” Cậu gấp tờ giấy lại, bỏ vào hộp bút rồi nằm xuống, mắt mở trừng. Cậu không kh//óc, nước mắt là thứ xa xỉ cậu đã dùng hết. Từ sau lần bị đ/ánh đến thâm tím bụng, Tuấn không còn cảm giác với cơn đau. Nói như người bạn cũ, thân thuộc: “Không cần phải chống trả, đau rồi sẽ qua, còn nhục thì ở lại mãi.”
Dũng ngày một chìm sâu hơn vào men r/ượu, g/ã không chỉ uống mà nốc từng chai, g/ào rú rồi đập phá. Mỗi tối, khi mặt trời khuất hẳn sau dãy nhà lụp xụp cuối phố Đền Lừ, Tuấn lại thu mình vào góc phòng như con th/ú nhỏ chờ cơn bão đổ xuống. Một đêm nọ, Dũng về nhà trong bộ dạng n/át bươm, mặt bê bết m/áu mũi. “Lũ chó, dám chơi t/ao thua trắng!” g/ã nghiến răng, tay lục tung ngăn kéo. “Đâu! ti/ền đâu hết rồi?” g/ã quăng tủ ngăn kéo xuống sàn, vỡ toang. Tuấn l/ao ra giữ mẹ khi thấy Dũng vung tay. “m/ày đứng đó làm gì? t/ao hỏi ti/ền đâu?” g/ã h;é/t lên với Hương. “Chúng ta không còn gì cả. Tôi phải trả ti/ền điện, ti/ền gạo, ti/ền sinh hoạt.” “c/âm! t/ao cần ti/ền để gỡ lại ván bài. m/ày nghĩ t/ao là ai?” Dũng đ/ẩy bà ng/ã vào góc bàn. “Đừng đ/ánh mẹ!” Tuấn g/ào lên. Chỉ một câu đó thôi cũng đủ khiến Dũng đ/iên tiết. g/ã quay sang Tuấn, tóm cổ áo rồi đấm liên tiếp. Hương vừa bò dậy vừa h;é/t: “Tuấn, chạy đi con!” Tuấn vùng ra được rồi chạy. Chạy qua con hẻm tối om, qua mấy thùng rác lật ngửa, không dừng lại dù đầu gối toạc m/áu. Cậu không biết chạy đi đâu, chỉ biết rời khỏi nhà càng xa càng tốt. Tới công viên cũ cạnh nghĩa trang, cậu ngồi phịch xuống ghế đá, thở dốc, vừa ôm bụng vừa nuốt nước mắt.
Một bóng người bước lại. Là g/ã Bảo, bạn bạc của Dũng từng đến nhà vài lần. “Ê nhóc, sao mặt mũi m/ày như vừa đi đ/ánh nhau vậy?” Bảo ngồi xuống ghế, rút điếu thuốc. Tuấn không trả lời. “Dũng lại làm cho à?” Cậu gật đầu khẽ. Bảo nhả khói rồi nhìn cậu từ đầu tới chân: “m/ày cần ti/ền không?” Tuấn quay sang, ánh mắt lóe lên nghi ngờ: “Ý chú là sao?” “Dễ thôi. Cửa hàng tiện lợi ở góc Hai Bà Trưng có mấy bịch bim bim mới nhập, không ai để ý. m/ày chỉ cần lượn vào giấu vài gói rồi biến, t/ao có người lấy lại.” Tuấn giật mình: “ă/n cắ/p gì mà căng?” “Không ai c///hết vì m/ày lấy vài thứ đâu.” Bảo nhún vai: “Cần ti/ền không?” Cậu nhìn xuống tay mình, trầy xước, r/un rẩy, y/ếu đuối, rồi nhớ đến mẹ gầy guộc, co ro trong góc nhà. Cậu gật đầu.
Hai ngày sau, Tuấn bước vào cửa hàng như thường lệ, giả vờ ngó nghiêng, tim đập như tr//ống trận. Cậu nh;é/t hai gói bánh vào trong áo khoác, đang bước ra thì: “Ê, dừng lại!” một người đàn ông to béo chạy ra từ quầy thu ngân. Ông Khôi, chủ cửa hàng. Tuấn hoảng hốt bỏ chạy. Cậu l/ao qua ng/ã tư, trượt ng/ã rồi bị tóm gọn. Một cú kéo mạnh khiến cậu ng/ã sấp mặt xuống vỉa hè. “m/ày ă/n cắ/p!” Khôi g/ầm lên. “th/ằng nhãi con này, t/ao sẽ gọi công an!” “Cháu xi/n l/ỗi cháu, cháu chỉ muốn giúp mẹ cháu!” Tuấn thở dốc, nước mắt dâng đầy mắt.
Đúng lúc ấy, Đạt, ông chủ tiệm rửa xe, từ đâu đi ngang, thấy cảnh tượng liền vội vã bước lại. “Khôi, dừng lại! Đây là th/ằng bé tôi biết,” Đạt chắn giữa họ, “tôi sẽ trả cho cậu số bánh đó.” “Không được, nó phải bị xử lý!” “Cậu muốn gọi công an à?” Đạt gằn giọng. “Vậy để họ điều tra vì sao một đứa trẻ 12 tuổi lại phải ă/n cắ/p.” Khôi chần chừ một lúc rồi thở mạnh: “Biến khỏi đây! Lần sau t/ao mà thấy m/ày t/ao báo ngay!” Tuấn ngồi thụp xuống đất, cậu không thể đứng lên nổi. Đạt đỡ cậu dậy đưa về tiệm rửa xe. Cậu bé không nói một lời. “Tại sao lại làm vậy, Tuấn?” Đạt hỏi, đưa ly nước. Tuấn cúi mặt: “Cháu cần ti/ền. Dũng thua bạc. Ông ta é/p cháu.” “Cháu biết làm thế là sai không?” Cậu gật đầu, nước mắt lăn dài. Đạt không mắng, ông chỉ nói một câu: “Lần sau nếu cần giúp đỡ, hãy tìm chú, nhưng đừng bao giờ đ/ánh m/ất chính mình.” Tuấn cảm ơn rồi lê bước về nhà.
Vừa mở cửa, Dũng đã chờ sẵn. “th/ằng hèn! m/ày làm t/ao m/ất mặt, m/ày bị bắt vì ă/n cắ/p à?” g/ã g/ầm lên rồi tát cậu ng/ã lăn. “m/ày làm t/ao bị người ta kh/i/nh. Giờ t/ao ra đường mà ai cũng nhìn như t/ao là th/ằng cặn bã.” “Vì ông là thế!” Tuấn quát lên, lần đầu tiên g/ào thật to. Dũng sững người, rồi như hóa đ/iên, g/ã l/ao tới đấm đá túi bụi. Hương l/ao ra ôm lấy Tuấn: “Anh giết nó m/ất!” “Tránh ra!” Dũng xô bà ng/ã rồi bỏ đi trong cơn đ/iên cuồng. Tuấn nằm trong lòng mẹ, thở hổn hển, cả người rớm m/áu. “Mẹ, con xi/n l/ỗi, con chỉ muốn giúp.” Hương s/iết chặt cậu: “Không, con không có lỗi. Là mẹ… là mẹ hèn nhát.”
Đêm đó cậu s/ốt cao, mắt lờ đờ, môi khô khốc, Hương đắp khăn ướt, ngồi canh con suốt đêm. Trong cơn mê, Tuấn liên tục nói mớ: “Xe đạp, đừng lấy xe đạp của con, đừng!” Sáng ra khi tỉnh lại, Tuấn y/ếu ớt hỏi: “Con có còn sống không?” Hương bật kh//óc: “Ừ, còn nhưng mẹ s/ợ không giữ được con nữa.” Tuấn nhìn lên trần nhà, từng vết ố loang như những vết thương chưa lành. Cậu thì thầm: “Chắc gì con đã muốn sống thêm nữa.”
Trận s/ốt kéo dài hai ngày, Tuấn vật vã trong mê sảng, môi nứt nẻ, người nóng hầm hập, Hương gần như không rời khỏi giường của con. Bà lấy nước lau trán, chườm khăn, nhỏ từng giọt nước vào miệng con trai như chăm một đứa trẻ sơ sinh. Đêm thứ hai, khi Tuấn bắt đầu tỉnh táo hơn, bà nắm tay cậu và khẽ kh//óc: “Con phải sống, Tuấn, mẹ không thể m/ất con.” Tuấn mở mắt, đôi đồng tử mờ đục: “Sống để làm gì?” Hương không trả lời. Bà biết nếu cậu hỏi thật lòng thì không ai có thể đưa ra một lý do thuyết phục.
Sáng hôm sau, Dũng về nhà, hơi r/ượu nồng nặc. g/ã lục lọi túi Hương, rút ra vài đồng ti/ền lẻ. “m/ày chăm th/ằng đó như thể nó sắp c///hết đến nơi, lãng phí thời gian.” g/ã cười khẩy. Hương không đáp, bà đã quen với sự tr/ơ tr/ẽn đó.
Một tuần sau, Tuấn đủ khỏe để ngồi dậy, nhưng cái gì đó trong cậu đã thay đổi, không phải chỉ th/ể x/ác mà là sự mệt mỏi vô hình, kéo dài xuống tận đáy tâm hồn. Buổi sáng đầu tiên đến trường sau cơn bệnh, cậu đến muộn 10 phút. Thầy Kiệt nhìn cậu rồi lắc đầu: “Tuấn, em nghỉ năm hôm không báo. Em có biết điều đó ảnh hưởng đến việc học như thế nào không?” “Dạ…” Tuấn ngập ngừng. “Em bị bệnh.” “Một lời nhắn, một mẩu giấy cũng không có. Em nghĩ thầy nên phản ứng thế nào đây?” Tuấn cúi đầu, cậu không biết nói gì. Sự kiên nhẫn từ mọi người dường như cũng bắt đầu cạn kiệt.
Giờ ra chơi, cậu ngồi một mình trên ghế đá. Đám Đức và Thiện lại tiếp cận, lần này m/ang theo thêm hai đứa khác. “Ê, k/ẻ ă/n cắ/p sống lại rồi kìa!” Thiện h;é/t lên, giả vờ làm dấu thánh. “Nghe nói m/ày suýt c///hết à? Sao không c///hết luôn cho gọn?” Đức cười phá lên. Tuấn đứng dậy, cậu không nói gì, cũng không chống trả, nhưng ánh mắt cậu khiến bọn kia sững lại: lạnh ngắt.
Tối hôm đó, trong lúc Tuấn đang soạn tập vở, Dũng đ/ẩy cửa phòng cậu vào. “Bắt đầu từ m/ai, m/ày không đi học nữa.” Tuấn ngẩng lên: “Gì cơ?” “m/ày nghe đấy, t/ao cần ti/ền, m/ày ở nhà đi làm.” g/ã vứt xuống bàn một mẩu giấy. “Có người cần nhân công ở xưởng gỗ ngoài rìa thành phố. 350.000đ một ngày. t/ao đã nhận lời rồi.” “Con… con không thể nghỉ học. Con sắp thi lên lớp.” “m/ày tưởng m/ày sẽ trở thành bác sĩ chắc?” g/ã phá lên cười. “m/ày không cần học, m/ày chỉ cần làm.” “Mẹ ơi!” Tuấn g/ào lên chạy ra ngoài phòng khách. “Mẹ, con không muốn nghỉ học!” Hương từ trong bếp bước ra, tay r/un cầm chiếc khăn lau. Bà nhìn con trai rồi nhìn Dũng, cổ họng bà nghẹn lại. “Mẹ!” Tuấn gọi khẽ, “Con van mẹ!” Hương không nói gì, bà cúi đầu, đôi môi mím chặt. “Mẹ s/ợ ông ta đến mức nào?” Tuấn bật ra trong cơn tuyệt vọng. “s/ợ đến mức bán đứng cả tương lai của con sao?” Hương bật kh//óc, bà l/ao về phòng, đóng sầm cửa. Dũng cười kh/i/nh bỉ: “Thấy chưa? đ/àn b/à là thế đấy. m/ày tưởng có ai sẽ cứ/u m/ày à?”
Sáng hôm sau, thay vì cắp sách đến trường, Tuấn đi bộ đến xưởng gỗ. Người nhận là một người đàn ông tên Thịnh, thấp đậm, có bộ râu quai nón và chiếc áo sơ mi lúc nào cũng dính mùn cưa. “m/ay là nhóc Dũng gửi đến.” Thịnh liếc nhìn cậu, nhìn như que củi. “Làm được gì không đấy?” Tuấn gật đầu: “Cháu sẽ cố.” “Không cần cố. t/ao không thích cố. t/ao thích làm được.” g/ã n/ém cho cậu một đôi găng tay rách, “bắt đầu từ việc dọn gỗ vụn đi.” Cậu làm việc không nghỉ, mồ hôi đổ thành dòng, cái xưởng nóng như lò thiêu, tay cậu phồng rộp sau ba ngày đầu tiên, nhưng Dũng bắt cậu tiếp tục. “Mỗi ngày m/ày m/ang ti/ền về là được, đừng làm t/ao nổi đ/iên.”
Sau một tuần, Tuấn về thăm lại trường. Cậu đứng ngoài hàng rào, nhìn vào sân trường. Bọn trẻ đang chơi bóng, cười đùa. Tiếng cô giáo đọc bài vang ra từ lớp học. Một điều gì đó vỡ vụn trong cậu. “Mình đã bị bỏ lại.” Tối đó cậu ngồi viết lên cuốn vở cũ: “Tôi không phải trẻ con nữa. Tôi là công nhân, tôi là người l/ao động, tôi là một bóng mờ không ai thấy.” Ngày tháng trôi qua, cậu không còn biết thứ gì là đúng, thứ gì là sai, không còn tin vào điều gì ngoài việc: làm sống, nộp ti/ền, lặp lại như một cỗ máy. Mỗi khi Dũng hỏi: “ti/ền đâu?” cậu đưa ra. Không hỏi, không đếm, không cần biết g/ã sẽ dùng nó làm gì, cậu thậm chí chẳng quan tâm nữa.
Một đêm, Hương ngồi cạnh giường con thì thầm: “Con có gh;é/t mẹ không?” Tuấn mở mắt nhìn trần nhà: “Không.” Hương thở phào, nhưng cậu nói tiếp: “Con không gh;é/t mẹ, con gh;é/t chính con vì đã sinh ra trong cuộc đời này.” Bà bật kh//óc nức nở nhưng Tuấn không an ủi, cậu quay mặt đi, lòng lạnh như đá.
Sáng hôm sau, khi trời vừa hửng, Tuấn đứng trước gương, cậu sờ vào mặt mình: những vết sẹo cũ, đôi mắt như người già. Và cậu nhận ra cậu không còn là cậu nữa. Cậu chỉ là cái bóng của một đứa trẻ từng có giấc mơ.
Một Gặp Gỡ Định Mệnh
Tháng 12 ở phường Hoàng Văn Thụ đến sớm hơn mọi năm, gió lạnh thốc vào từng khe cửa, luồn vào tận bên trong lớp áo rách của Tuấn khi cậu đứng chờ xe chở gỗ đến. Mấy 5 giờ sáng, trời vẫn tối sẫm, đôi bàn tay cậu buốt đến mức m/ất cảm giác, nhưng Tuấn không co ro cũng chẳng rên gì. Cậu đứng đó im lặng như một cột mốc đá trong đêm. “Ê nhóc, chuyển mấy tấm ván vào kho!” Thịnh g/ào từ trong xưởng. “m/ày có tai không đấy?” Tuấn khẽ gật đầu, bắt đầu công việc như một cái máy. Mỗi bước chân cậu đi nặng trĩu như đang vác không chỉ gỗ mà cả sự kiệt quệ của một tuổi thơ bị bào mòn.
Ngày hôm ấy khi tan ca, Thịnh đưa cho cậu 300.000 đồng nhàu n/át, bảo Dũng rằng: “Hôm nay m/ày làm chậm nên bớt phần.” Tuấn cầm ti/ền không nói. Trên đường về, gió quất thẳng vào mặt như nhát roi, nhưng nỗi đau xác thịt không còn đủ mạnh để lay động trái tim đã hóa đá.
Tối đến, Dũng đang chờ trong phòng khách. g/ã không đợi Tuấn kịp cởi áo. “Đâu! ti/ền đâu?” Tuấn rút tờ giấy nhàu ra đưa, chỉ 300.000 đồng. “m/ày giỡn mặt t/ao hả? Họ nói con làm chậm, m/ày lúc nào cũng làm chậm!” Dũng h;é/t rồi bất ngờ đấm thẳng vào ngực Tuấn. Hương vừa bước ra hoảng hốt dừng lại: “Nó là con nít, m/ày im đi!” “Nó là máy in ti/ền thì đúng hơn!” Tuấn lảo đảo, lưng đập vào cạnh bàn, cậu ngồi thụp xuống không phản kháng. m/áu từ môi rỉ xuống áo nhưng ánh mắt cậu vẫn tr//ống rỗng. “Cút về phòng!” Dũng g/ầm lên. Tuấn đứng dậy, chân loạng choạng rồi lặng lẽ đi về phía cầu thang. Trong phòng cậu ngồi xuống bên cửa sổ, mở hé cánh kính nứt nhìn ra con đường vắng. Phố Đền Lừ buổi tối vắng như nghĩa địa, đèn đường vàng vọt, vài tiếng chó sủa xa xa. Cậu nghĩ đến những ngày xưa khi mình từng cười, nụ cười đầu tiên với chiếc xe đạp xanh. Tất cả trôi qua như ảo ảnh. Giờ đây cậu chẳng còn gì. Không bạn bè, không trường học, không một giấc mơ, chỉ còn lại một thân xác mệt mỏi và cái đầu nặng trịch những câu hỏi không lời đáp. “Nếu mình biến m/ất, có ai nhận ra không?”
Sáng hôm sau, Tuấn không đi làm. Cậu lặng lẽ rời khỏi nhà từ khi trời còn mù sương. Hương không biết, Dũng ngủ say sau đêm say sưa cùng đám Sơn. Cậu bước đi không mục đích, qua tiệm tạp hóa bà Phương, cửa đóng. Qua tiệm xe cũ của ông Tài, chiếc xe đạp xanh đã chẳng còn, nhưng biển hiệu tiệm vẫn treo đó, phai màu vì gió. Tuấn dừng lại một chút, đặt tay lên khung cửa rồi đi tiếp. Cậu đi mãi đến tr/ung tâm thành phố, nơi các tòa nhà lớn như đang dõi mắt kh/i/nh bỉ những k/ẻ rách rưới. Cậu tìm một băng ghế ở quảng trường Ba Đình, ngồi xuống. Một đứa trẻ ăn xin tiến lại. Cậu bé chừng chín tuổi, tóc rối bù, ôm một con gấu bông bẩn. “Anh có ti/ền không?” Tuấn nhìn nó. Một lúc sau, cậu lấy từ túi ra đồng xu cuối cùng, phần ti/ền ăn trưa cậu định giữ lại và đưa cho nó. “Cảm ơn anh.” Đứa bé cười rồi chạy đi. Tuấn vẫn ngồi đó, trời bắt đầu đổ mưa nhẹ, gió lạnh quất vào da. Mọi người hối hả tìm chỗ trú, nhưng cậu không, cậu vẫn ngồi ướt như một khúc gỗ trôi dạt. Đầu óc cậu quay cuồng, mắt mờ đi vì nước mưa hòa nước mắt. Một giọng nói vang lên từ đâu đó trong tiềm thức: “Có lẽ mình không đáng sống.” Cậu cúi đầu, đôi vai r/un rẩy. Không còn gì nữa, không còn mục tiêu, không còn ai yêu thương. Cả mẹ, người đáng lẽ là chốn bình yên cuối cùng, cũng không đủ sức để bảo vệ cậu. “Con xi/n l/ỗi mẹ.” Cậu lẩm bẩm.
Mưa nặng hạt hơn. Bàn tay cậu tím tái, móng tay nứt vì lạnh. Trong đầu cậu ký ức trôi dạt: những đòn roi, tiếng cười kh/i/nh bỉ của bọn Đức, ánh mắt Dũng, giấc mơ đạp xe qua phố. “Mình mệt quá.” Cậu nhắm mắt. Và rồi một tiếng phanh xe vang lên ngay bên cạnh. Cậu mở mắt, một người đàn ông mặc áo khoác dài, cao lớn bước xuống từ chiếc xe hơi đen bóng. Ông ta có mái tóc muối tiêu, đôi mắt nghiêm nghị nhưng ấm. “Cháu ổn chứ? Cậu bé?” Người đàn ông hỏi, giọng nhẹ nhàng. Tuấn không đáp, cậu nhìn ông ta, đôi môi tím tái không thể mấp máy. “Tại sao cháu lại ngồi đây giữa mưa trong bộ dạng thế này?” Cậu cúi mặt, không còn chút sức lực. Người đàn ông bước lại gần hơn, cởi áo khoác trùm lên người cậu. “Ta là Phúc, cháu không cần phải nói gì bây giờ.” Phúc cởi áo khoác quấn quanh người cậu. “Chúng ta rời khỏi đây trước đã được chứ?” Tuấn lưỡng lự nhưng rồi gật đầu khẽ. Phúc nhẹ nhàng đỡ cậu đứng dậy, mở cửa xe. Ghế ngồi ấm áp, mùi hương tinh dầu dịu nhẹ. Cậu rụt người lại như thể s/ợ làm bẩn mọi thứ. Phúc ngồi vào ghế lái, liếc nhìn cậu qua gương chiếu hậu. “Cháu không cần ngại, mọi thứ trên xe này không quý bằng sức khỏe của cháu.” Tuấn không biết đáp lại thế nào. Đã quá lâu rồi, cậu không nghe được một câu dịu dàng nào.
Chiếc xe lăn bánh, hòa vào dòng người, rời khỏi quảng trường Ba Đình. Trên đường đi, Phúc không hỏi gì thêm. Ông bật nhạc trữ tình nhẹ nhàng, tạo không gian im lặng dễ thở cho cậu bé. Họ dừng lại ở một nhà hàng nhỏ tên Phở Bò Cổ Tám. Bên trong ấm cúng, ánh đèn vàng lan tỏa khắp nơi. Một người phục vụ, cô gái trẻ có mái tóc đen tên Hằng, chạy ra. “Ông Phúc, ông đến sớm thế? Cậu bé này là ai vậy ạ?” “Một người bạn cần bữa ăn ấm và một chỗ để thở,” Phúc mỉm cười. Tuấn rụt rè: “Cháu… cháu không có ti/ền.” “Không ai hỏi cháu điều đó cả,” Phúc ngắt lời nhẹ nhàng. “Cháu chọn bất kỳ món gì cháu muốn.” Hằng cúi xuống mỉm cười: “Anh ăn gì để em lấy liền nhé? Em có món phở gà mới nấu xong.” Tuấn gật đầu khẽ.
Một lúc sau, bát phở được m/ang ra, hơi nóng bốc lên làm cậu cay mắt. Cậu cầm thìa lên, tay r/un, húp từng muỗng, mùi vị mặn mà, thơm phức, vị của một điều gì đó đã rất xa vời: yêu thương. Phúc chậm rãi nói: “Ta sẽ không é/p cháu kể chuyện, nhưng nếu một lúc nào đó cháu sẵn sàng, ta luôn sẵn lòng nghe.” Tuấn đặt thìa xuống, đôi môi cậu mấp máy và rồi như vỡ bờ, tất cả vỡ òa ra khỏi lồng ngực cậu: “Cháu tên là Tuấn, cháu không có cha. Mẹ cháu lấy một người tên là Dũng. Ông ta đ/ánh đập cháu mỗi ngày. Cháu từng làm việc để mua một chiếc xe đạp. Ông ta cướp nó rồi bắt cháu nghỉ học, é/p cháu đi làm, đ/ánh cháu, lấy hết ti/ền. Mẹ cháu s/ợ ông ta lắm. Cháu… cháu đã muốn c///hết. Phúc không chen lời. Ông gật đầu nhẹ. Cháu không còn ước mơ nào nữa, không còn gì hết.” Người đàn ông đưa tay qua bàn đặt nhẹ lên tay Tuấn. “Cháu vẫn còn chính mình và từ hôm nay cháu không đơn độc nữa.” Tuấn nhìn ông, khó tin. “Nhưng cháu là ai đâu chứ? Cháu là th/ằng bé rách rưới ngồi vỉa hè.” “Không.” Phúc nhìn thẳng vào mắt cậu: “Cháu là Tuấn, một đứa trẻ dũng cảm đã sống sót qua địa ngục và điều đó quý hơn bất cứ xuất thân nào.”
Một lát sau, Phúc nói tiếp: “Ta có một căn nhà, ở đó không có r/ượu, không có nắm đấm, không có tiếng la mắng. Nếu cháu đồng ý, cháu có thể ở lại. Ta không é/p, ta chỉ mời.” Tuấn im lặng rất lâu rồi cậu gật đầu, nhẹ thôi nhưng dứt khoát.
Mái Ấm Mới Và Công Lý
Ngôi nhà của Phúc nằm ở khu đô thị Linh Đàm, yên bình và sạch sẽ. Vừa bước vào, Tuấn đã choáng ngợp bởi không gian ấm cúng. Những bức tranh đầy màu sắc treo trên tường, tiếng nhạc Bolero nhẹ nhàng từ chiếc loa cũ và mùi quế thoảng qua từ bếp. Phúc dẫn cậu lên tầng hai, mở cửa một căn phòng nhỏ. “Phòng này trước đây là của con trai ta, nó m/ất trong tai nạn vài năm trước. Ta chưa từng dọn đi bất cứ thứ gì. Nhưng hôm nay nếu cháu đồng ý, ta muốn trao lại nó cho cháu.” Tuấn bước vào, nhìn xung quanh, trên giá sách vẫn còn sách giáo khoa, trên bàn là một mô hình máy bay dở dang. “Ông không s/ợ cháu làm hỏng đồ sao?” “Đồ vật có thể thay, con người thì không,” Phúc mỉm cười. Tuấn quay lại nhìn ông, lần đầu tiên sau rất lâu, khóe miệng cậu khẽ cong lên.
Sáng hôm sau, Phúc đưa Tuấn đến văn phòng luật sư. Một người phụ nữ tr/ung niên, tóc vàng, mặc vest xanh dương bước ra bắt tay Phúc. “Xin chào, tôi là Thảo, luật sư của ông Phúc.” Phúc giới thiệu: “Đây là Tuấn, người sẽ cần sự giúp đỡ của cô.” Thảo gật đầu, ánh mắt sắc sảo nhưng hiền hậu. “Cháu yên tâm, mọi chuyện về mặt pháp lý chúng tôi sẽ lo.” “Chuyện gì vậy ạ?” Tuấn bối rối. Phúc dịu dàng: “Ta sẽ đưa Dũng ra trước pháp luật, cả mẹ cháu cũng sẽ được bảo vệ. Không ai có quyền làm điều mà g/ã ta đã làm với cháu.” “Nhưng ông ấy là người lớn, không ai được miễn trách nhiệm vì là người lớn,” Thảo ngắt lời dứt khoát. “Vậy cháu không phải quay lại đó chứ?” “Không, từ giờ cháu ở đây với ta,” Phúc đáp chắc chắn. “Ta đã bắt đầu làm thủ tục giám hộ hợp pháp. Nếu cháu đồng ý, ta muốn được là người chăm sóc cháu.” Tuấn im lặng. Một lúc sau, cậu bật ra câu hỏi: “Tại sao ông làm vậy với cháu? Cháu chỉ là một người xa lạ.” Phúc nhìn cậu, mắt ánh lên một nỗi buồn xưa cũ: “Vì ta từng trải qua hoàn cảnh của cháu nên cảm thấy giữa cháu và ta có sự kết nối vô hình. Ta từng là một đứa bé bị đ/ánh đập, bỏ đ/ói, bị tước m/ất ước mơ. Một người đàn ông đã cứ/u ta khi ta tưởng không còn ai. Bây giờ ta chỉ làm điều tương tự.” Tuấn nghẹn lại, cậu không nói được gì nữa, nhưng trong lòng cậu, lần đầu sau nhiều năm, có một thứ gì đó đang nảy mầm.
Vài ngày sau, Thảo chính thức gửi đơn tố cáo Dũng, trong đó có kèm theo hồ sơ bệnh án cũ của Tuấn, lời chứng của Đạt, ông chủ tiệm rửa xe, cả lời khai của bà Vân và ông Tài. Ai cũng biết Tuấn đã sống ra sao. Công an xuất hiện ở căn nhà số 47 vào buổi sáng. “Ông Dũng,” viên công an hỏi, “Có chuyện gì?” “Chúng tôi có lệnh bắt ông vì hành vi bạo hành trẻ em, chiếm đoạt tài sản và cưỡng é/p l/ao động vị thành niên.” Dũng g/ào lên: “Chúng m/ày đùa hả? t/ao nuôi nó cơ mà!” Viên công an còng tay g/ã lại: “Ông có quyền giữ im lặng. Mọi lời nói sẽ được dùng làm bằng chứng trước tòa.” Hương đứng trong bếp, tay r/un bần bật. Khi Dũng bị đ/ẩy lên xe, bà ngồi phịch xuống bật kh//óc. Nhưng lần này là nước mắt nhẹ nhõm.
Hôm đó Tuấn đang ngồi trong phòng nhìn ra cửa sổ thì Phúc bước vào. “Xong rồi, Tuấn.” Cậu quay lại. “Ông ấy bị bắt và sẽ phải đối mặt với hình phạt xứng đáng.” Tuấn cúi đầu, mắt nhòe nước: “Ông có biết bao nhiêu đêm cháu từng ước điều này, nhưng cháu nghĩ nó sẽ không bao giờ xảy ra.” Phúc đặt tay lên vai cậu: “Những ước mơ đúng đắn luôn có cơ hội thành sự thật nếu ta không từ bỏ.” Tuấn mỉm cười một nụ cười thật sự.
Ánh Sáng Trở Lại
Một buổi sáng thứ hai, phiên tòa xét xử Dũng được mở tại tòa án tỉnh. Phúc nắm tay Tuấn bước vào hành lang rộng lạnh lẽo, nơi ánh đèn huỳnh quang hắt lên gương mặt người đi qua những vết nhạt nhòa. Tuấn mặc áo sơ mi trắng, tay r/un nhẹ nhưng ánh mắt bình thản. Đã lâu lắm rồi cậu mới lại đứng thẳng lưng trước một đám đông. Hương cũng có mặt. Bà ngồi một mình trước khăn choàng cũ che gần hết khuôn mặt, mắt trũng sâu và khi Tuấn nhìn về phía bà, bà tránh ánh mắt con trai, chỉ cúi đầu như bao lần cũ. Dũng bị dẫn vào trong, còng tay, khuôn mặt nhăn nhúm, râu ri lởm chởm. g/ã cố nở một nụ cười kh/i/nh mạn khi nhìn thấy Tuấn nhưng không ai đáp lại. Cậu bé không còn là k/ẻ r/un rẩy dưới chân g/ã nữa.
Khi đến lượt Tuấn phát biểu, cậu bước lên bục nhân chứng. Cả căn phòng im phăng phắc. “Cháu tên Tuấn, cháu 12 tuổi.” Cậu bắt đầu, giọng r/un ban đầu nhưng dần dần rõ ràng hơn: “Và cháu từng nghĩ mình không đáng sống vì mỗi ngày cháu bị đ/ánh, bị chửi rủa, bị lấy đi mọi thứ. Cháu từng có một ước mơ rất nhỏ, một chiếc xe đạp và ông ấy đã cướp nó.” Mọi người lặng im. Tuấn nuốt nước bọt nói tiếp: “Cháu từng làm việc, từng giấu ti/ền, từng tin rằng nếu mình ngoan mình sẽ được yêu thương. Nhưng cháu đã sai, vì với người như ông ấy, sự tồn tại của cháu chỉ là một cây gai.” Giọng cậu nghẹn lại. Thảo gật nhẹ động viên. “Cháu không nói ra để khiến ông ta khổ, cháu nói ra để không còn đứa trẻ nào phải sống như cháu đã sống.” Một vài người trong phòng rơi nước mắt, cả vị thẩm phán cũng khựng lại khi Tuấn kết th/úc.
Dũng bị kết án tám năm tù giam vì hành vi bạo hành trẻ em, cưỡng bức l/ao động và chiếm đoạt tài sản vị thành niên. g/ã g/ào th/ét khi bị lôi đi, nhưng không ai quay đầu nhìn lại, không ai còn s/ợ hãi g/ã nữa. Sau phiên tòa, Hương tiến lại gần Tuấn, đôi tay bà r/un, ôm lấy cậu mà như sắp đổ vỡ. “Mẹ, xi/n l/ỗi, mẹ không thể làm tốt hơn.” Bà nói trong nước mắt. “Con không đáng phải chịu như vậy. Mẹ biết mẹ hèn, mẹ y/ếu đuối nhưng mẹ vẫn luôn thương con, chỉ là mẹ quá s/ợ.” Tuấn nhìn mẹ hồi lâu, cậu khẽ nói: “Con biết và con không hận mẹ, nhưng mẹ cũng đừng để bản thân tiếp tục sống như thế nữa.” Hương sững người. Tuấn tiếp: “Con đã ra khỏi đó rồi, mẹ cũng có thể. Mẹ chỉ cần tin vào điều gì đó tốt đẹp hơn ông ta.” Rồi cậu lấy từ trong túi áo một tấm ảnh là bức chụp cậu và Phúc trong buổi đi dã ngoại ở công viên nước Hồ Tây. Hai người đang cười, tay cầm bánh mì ăn nhanh, ánh nắng xiên qua vai. Một bức ảnh tưởng chừng bình thường, nhưng với Tuấn là minh chứng rằng yêu thương vẫn có thật. “Con đã học được cách sống, nhờ có người cho con cơ hội, mẹ cũng xứng đáng có cơ hội.” Hương s/iết chặt bức ảnh, gục vào vai con trai mà kh//óc nức nở. Đó là lần đầu bà thực sự để nỗi hối hận được nói thành lời.
Những ngày sau đó, ngôi nhà của Phúc luôn bắt đầu bằng mùi bánh mì nướng, tiếng nhạc trữ tình nhẹ nhàng và ánh nắng xuyên qua cửa sổ phòng bếp. Tuấn không còn bị giật mình giữa đêm vì tiếng h;é/t hay những bước chân nặng nề. Cậu ngủ sâu, tỉnh dậy với đôi mắt dịu lại, không còn quầng thâm. “Cháu muốn uống sữa hay cacao sáng nay?” Phúc hỏi khi cậu bước vào bếp, tóc còn rối và mắt lờ đờ. “Sữa ạ. Với bánh mì quế hôm trước.” Tuấn cười nhẹ. Phúc mỉm cười: “Yêu cầu khó quá đấy, nhưng ta sẽ cố.” Cậu ngồi xuống nhìn ông tất bật trong bếp. Thật lạ lẫm khi một người lớn không quát tháo, không yêu cầu, không đập bàn mà chỉ quan tâm. Một lát sau, Phúc đặt đĩa bánh trước mặt cậu cùng một ly sữa ấm. “Cảm ơn ông. Cháu thấy thật m/ay mắn và hạnh phúc,” Tuấn nói nhỏ nhưng đầy biết ơn. “Ta thích nghe cháu nói câu đó mỗi ngày,” Phúc ngồi xuống đối diện, “vì nó nhắc ta nhớ một điều nhỏ: một câu nói nếu đến từ sự chân thành có thể làm ấm cả buổi sáng.”
Hôm đó Thảo đến nhà cùng một tập tài liệu. “Cháu chính thức được quyền sống với ông Phúc.” Bà mỉm cười đặt tay lên vai Tuấn. “Giấy tờ đã hoàn tất. Cậu bé, chúc mừng cháu. Giờ cháu có một gia đình hợp pháp.” Tuấn nhìn Phúc bối rối. “Vậy giờ ông là…?” “Là người bảo hộ hợp pháp, nhưng nếu cháu muốn cũng có thể gọi là cha nuôi,” Phúc dịu dàng. Cậu ngập ngừng: “Cháu chưa từng gọi ai là cha.” “Thì bắt đầu từ hôm nay,” Phúc nói nửa đùa nửa thật. Tuấn nhìn ông rất lâu rồi thốt khẽ: “Cha.” Cả Thảo cũng rưng rưng. Phúc không nói gì, chỉ khẽ gật đầu, nhưng tay ông s/iết nhẹ vai Tuấn, một sự công nhận, một vòng tay vững chãi.
Một tuần sau, Tuấn chính thức chuẩn bị trở lại trường học. Bộ đồng phục mới, cặp sách mới, cả một chiếc xe đạp mới màu xanh. Hằng, cô gái phục vụ ở quán phở bò Cổ Tám, đã giúp chọn xe. Cô còn buộc một dải ruy băng đỏ quanh tay lái. “Ngạc nhiên chưa?” Cô cười, giơ tay vẫy khi Tuấn bước ra. “Em cần một khởi đầu đúng nghĩa.” Tuấn sững người rồi bật cười. “Xe này còn đẹp hơn cả xe cũ và nó sẽ không bao giờ bị lấy đi,” Phúc từ phía sau nói. “Nó là của con mãi mãi.”
Ngày đầu tiên quay lại trường, Tuấn có phần lúng túng. Nhưng điều cậu không ngờ đến là sự thay đổi ở những người xung quanh. Đức và Thiện vẫn học cùng lớp. Nhưng khi Tuấn đạp xe vào sân, cả hai chỉ cúi mặt không dám nhìn cậu. Thầy Kiệt ra tận cửa đón. “Tuấn, em trở lại rồi!” “Dạ,” Tuấn lí nhí. “Chào mừng em. Cả lớp mong em lắm,” Thầy cười. Trong lớp, vài bạn vỗ tay nhỏ, một cô bạn tên Ngọc kéo ghế cho cậu ngồi: “Lâu rồi không thấy bạn, mình giữ chỗ hộ bạn nhé.” Tuấn ngạc nhiên: “Bạn không s/ợ mình à?” “s/ợ gì chứ? Vì bạn từng khổ hả?” Ngọc nhíu m/ày. “Mình nghĩ bạn giỏi hơn tụi mình nhiều.” Cậu khẽ cười. Lần đầu sau rất lâu, Tuấn thấy mình không bị đứng ngoài cuộc.
Buổi chiều hôm đó, Tuấn đạp xe về nhà, vòng qua con phố Đền Lừ. Cậu dừng lại trước căn nhà số 47, nơi từng là địa ngục. Giờ đây, cửa sổ đóng kín, cánh cổng rỉ sét không ai mở. Mẹ cậu, Hương, hiện sống tạm với người chị họ ở Ba Vì theo gợi ý và hỗ trợ tài chính từ Phúc. Tuấn nhìn căn nhà hồi lâu rồi móc ra từ ba lô một mảnh giấy nhỏ. Cậu bước lại gần hàng rào, nh;é/t giấy vào khe cửa: “Con vẫn là con trai của mẹ. Khi mẹ đủ mạnh để quay lại, con sẽ ở đây chờ.”
Tối hôm đó, trong phòng đọc sách, Phúc đưa cho Tuấn một chiếc hộp gỗ cũ. “Gì vậy ạ?” Tuấn hỏi, tay lật nắp. Bên trong là một tập ảnh cũ, vài bức thư và một bức hình trắng đen là Phúc hồi nhỏ. “Đây là ta năm 10 tuổi, gầy nhẳng tím tái, tr//ốn trong chuồng gà sau nhà. Lúc đó ta cũng từng nghĩ mình không đáng sống.” Tuấn chăm chú lắng nghe. “Nhưng một người đàn ông hàng xóm đã đưa ta ra khỏi đó, nuôi dạy ta, dạy ta đọc, dạy ta tin vào bản thân. Vậy nên bây giờ cha làm điều tương tự cho con.” “Không,” Phúc nhìn cậu. “Ta làm điều lớn hơn vì ta không chỉ cứ/u một đứa trẻ, ta trao lại hy vọng cho cả một tương lai.” Tuấn s/iết chặt tay: “Con sẽ không lãng phí điều đó. Con sẽ học giỏi, con sẽ trở thành người có ích.” Phúc gật đầu: “Ta tin ở con.”
Dịp Giáng sinh, ngôi nhà của Phúc tràn ngập mùi quế, mùi bánh quy và tiếng nhạc vui tươi. Tuấn đang treo quả châu lên cây thông lớn trong phòng khách, miệng ngân nga khe khẽ một bài hát cũ. “Cha ơi, hôm nay mẹ con sẽ tới thật chứ?” Tuấn hỏi, mắt dán vào cánh cửa. “Ta đã đón bà từ nhà tá túc sáng nay. Bà chỉ đang chọn áo ngoài ban công thôi.” Phúc mỉm cười, cửa mở, Hương bước vào, dáng vẻ ngập ngừng nhưng gương mặt nhẹ nhõm hơn nhiều. Mái tóc bạc được buộc gọn, tay ôm một hộp nhỏ. “Con trai!” Bà gọi nghẹn ngào. Tuấn chạy lại ôm bà thật chặt, không còn oán trách, chỉ còn người mẹ từng lạc đường và một đứa trẻ không còn cô đơn.
Bữa tối hôm đó, họ ngồi quanh bàn, ánh nến hắt lên gương mặt từng người, ấm áp như một giấc mơ. “Con có điều ước không?” Phúc hỏi khi họ cùng nâng ly nước é/p. Tuấn gật đầu, mắt sáng lên: “Con ước, không ai trong chúng ta phải sống mà không có yêu thương.” Hương s/iết tay con trai, mỉm cười trong nước mắt. Phúc khẽ nói: “Điều ước đó đang thành hiện thực.” Ngoài kia, gió vẫn thổi qua khu phố cũ Đền Lừ, nhưng nơi đây, một cậu bé từng là chiếc bóng đã tìm lại được giấc mơ. Và lần đầu tiên em biết trái tim mình vẫn còn có thể đập vì điều tốt đẹp.